Pesach: Schaduw en Werkelijkheid
De werkelijkheid van Pesach – Christus ons Paaslam
In het boek Leviticus stelde God zelf een aantal feesten in als Zijn Feesten. In de meeste Bijbelvertalingen staat dat dit heilige samenkomsten waren, maar in het Hebreeuws kan men ook lezen dat het hier om heilige repetities gaat. Repetities, of, zoals Paulus het stelde, schaduwen van toekomstige gebeurtenissen. Deze repetities waren onderverdeeld in voorjaarsfeesten en najaarsfeesten.
Hoewel de vroege kerk al in de eerste eeuwen na Christus de meeste feesten als Joods bestempelde en ze daarom van de kerkelijke kalender haalde of ze daarop verplaatste [1], bleken de feesten op een heel bijzondere manier Gods Reddingskalender te laten zien.
De voorjaarsfeesten worden onderverdeeld in:
– Pesach, waarop we in dit artikel ingaan
– Ongezuurde Broden, dat wijst op een levenswandel in reinheid en waarheid
– Het Eerstelingenfeest, dat verwijst naar onze opstanding als nieuwe schepping
In dit artikel willen we deze voorjaarsfeesten weer terugzetten op onze kalender en ze verbinden met de oorspronkelijke feestdagen, omdat de betekenissen van deze feesten juist ons zicht op het Koninkrijk versterken en onze bevrijding en redding centraal stellen. Door Gods Hebreeuwse Kalender opnieuw als uitgangspunt te nemen ontdekken we dat Jezus Christus precies op de daarvoor aangewezen dagen de werkelijke betekenis van die feesten liet zien, nadat het schaduwbeeld van die feesten al, afgerond, 1500 jaar gevierd was in Israël.
Laten we eens stilstaan bij de schaduwen van Pesach, precies omdat ze zoveel inzicht geven in de nieuwtestamentische vervulling:
De selectie van het Pesachlam
Wat gebeurde er destijds in Israël? Vier dagen voor Pesach wordt het lam voor de natie binnengebracht in de tempel en elke familie selecteert ook een lam om het 4 dagen lang te onderzoeken of het zonder vlek of rimpel is. Precies op deze dag, Nisan 10, kwam Jezus Jeruzalem binnen om vervolgens nog 4 dagen (tot aan het Kruis) ondervraagd te worden. De hallel psalmen[2] die eeuwenlang werden gezongen bij het binnenbrengen van het lam voor de natie bleken precies op Jezus betrekking te hebben.
Het laatste Avondmaal – meer dan een maal
Het zogenaamde ‘laatste avondmaal’ was ook niet zomaar een avondmaaltijd maar een Sedermaaltijd die herinnerde aan de uitredding door het bloed van het lam aan de deurpost, aan de uittocht uit Egypte en de bevrijding van de slavernij. Precies tijdens deze maaltijd en op deze kalenderdag stelde Jezus het Nieuwe Verbond in door zijn bloed, aan de vooravond van Zijn Kruisging. Daarmee verbond Hij het voorbijgaan van het oordeel en van de Dood door het aanbrengen van het bloed van het lammetje aan de deurpost aan onze redding door Zijn bloed en Zijn bevrijding uit ons Egypte, onze zondeslavernij. Maar het bleef niet bij de parallel van dit hoofdonderwerp, want Jezus vervulde dit feest tot op het uur nauwkeurig en daarom is het ook van belang om de rituelen van het Pesachfeest in de tempel er bij te betrekken.
Wat gebeurde er van uur tot uur op de vroege ochtend van Pesach ?
Rond 09.00 uur in de ochtend bond de hogepriester het Pesachlam voor de natie aan de hoorns van het brandofferaltaar. Niet voor niets vertelt de Bijbel ons heel precies dat Jezus op datzelfde uur werd gebonden aan het kruishout op Golgotha. We moeten ons daarbij voorstellen dat Golgotha waarschijnlijk op enkele honderden meters van het Tempelplein, op een heuvel net buiten de muren van de stad, lag. In de dagen van de lijdensweek van Christus vinden de rituelen van het schaduwfeest en het wérkelijke Pesachfeest op een steenworpafstand van elkaar plaats. Maar wie verbond op dat moment het schaduwritueel in de tempel met de werkelijke gebeurtenis door Jezus Christus ?
Als het rond 3 uur in de middag is en het middagoffer is gebracht dan klinkt de bazuin en slacht de hogepriester het pesachlam voor de natie. Op datzelfde uur – en waarschijnlijk hoorde Jezus de bazuin nog van dichtbij – legt Jezus Christus aan het Kruis Zijn leven af, want daartoe had alleen Hij de macht. Jezus Christus vervulde het Pesachfeest dat eeuwenlang in het teken van de uitredding uit Egypte en het voorbijgaan van de dood was gevierd. Dat was de “ont-dekking” van de ware betekenis van het Pesachfeest.
Nu we het verband zien tussen de schaduwbetekenis van het Pesachfeest en de werkelijke betekenis ervan in Jezus Christus, betekent het dat wij dit nieuwtestamentisch verband ook jaarlijks mogen vieren. Hoewel keizer Constantijn deze verbanden in de 4e eeuw na Christus verbrak door uitdrukkelijk het schema van het Paasfeest los te koppelen van het Pesachfeest, mogen wij dit verband weer herstellen. Immers, het Pesachfeest heeft heel diepe betekenis voor ons eigen geloofsleven.
Alles begint met onze bevrijding uit “ons Egypte” van slavernij. Op het Pesachfeest stond centraal dat de Hebreeërs zichzelf niet konden ontworstelen aan de macht van de farao. Dat is ook voor gelovigen in Christus zo. Het is op Gods initiatief dat wij door het bloed van het Pesachlam gewassen zijn van onze zonden en bevrijd worden uit de macht van de ‘Farao’, ‘de god van deze wereld’, die tot dan toe het alleenrecht op ons had. De vervulling van het Pesachfeest door Jezus Christus mag daarom nooit betekenen dat we het schaduwfeest loskoppelen van het Paasfeest, juist omdat dit eerste feest al in alle details naar Hem verwijst.
Laten we daarom nog wat meer details bespreken:
Geen beenderen gebroken als heenwijzing naar Christus
De beenderen van het Pesachlam mochten niet gebroken worden. Dit was nu zo’n gebod waarvan de Israëlieten zich eeuwenlang hebben moeten afvragen waarom dit gebod door God was ingesteld. Immers, het leek een onnuttig gebod en toch werd het gehoorzaam gevolgd. Pas toen de werkelijkheid van het feest duidelijk werd en de beenderen van Jezus niet gebroken werden aan het Kruis kon het verband tussen deze schaduw en de werkelijkheid begrepen worden. De Psalmist voorzegde dit al. [3]
De geschiedschrijver Flavius Josephus beschrijft dat er elk jaar wel 275.000 lammeren[4] op het tempelplein werden geslacht en het bloed van deze lammeren stroomde op die Nisan 14 vanaf de voet van het altaar en met water vermengd de stad uit, de Hinnom vallei in. Dat dal was in de eeuwen daarvoor ook de gruwelijke plek waar kinderen werden geofferd aan Moloch en waar het afval van de stad werd verbrand. Hinnom is een Hebreeuws woord dat in het Grieks Gehenna betekent en in onze taal “Hel”. De Bijbel legt hier een verband met het water en het bloed van de pesachlammeren door te beschrijven dat er water en bloed uit Jezus’ zijde kwam toen Hij stierf. Dat onschuldig bloed was het losgeld waarmee de sleutel van de Hel werd verkregen, zodat de straf op de zonde – de dood – voor ons werd weggenomen.
De klederen van de Hogepriester – een bijzonder voorschrift
De Bijbel beschrijft in Hebreeën dat Jezus Christus Hogepriester is naar de orde van Melchizedek. Toen Jezus Zijn plaatsvervangend offer bracht, was het aardse hogepriesterschap al corrupt geraakt, maar de Bijbel geeft ons ook opmerkelijke informatie over de aardse hogepriester die Hem oordeelde. Toen Kajafas aan Jezus vroeg of hij de Messias was en Jezus dit niet ontkende, scheurde de aardse hogepriester zijn eigen mantel. Het was de Hogepriester echter nadrukkelijk verboden om zijn kleed te scheuren[5], omdat het priesterschap hem dan door God afgenomen zou worden. De Bijbel tekent deze gebeurtenis niet voor niets op. God nam enerzijds het Pesachoffer van deze aardse hogepriester niet meer aan, maar Hij had anderzijds een volmaakt Pesachlam dat Zijn leven gaf voor de redding en bevrijding van velen.
In dezelfde context beschrijft de Bijbel ook uitdrukkelijk dat Jezus een priesterlijk kleed uit één stuk droeg dat door de Romeinse soldaten niet gescheurd werd. Niet alleen om een menselijke reden, omdat het kostbaar was, maar ook om een Goddelijke reden, omdat Jezus Hogepriester voor eeuwig is.
Goddelijke gebeurtenissen op bijzonder dagen
De Kruisiging vond plaats op Nisan 14 op de Hebreeuwse Kalender. Maar door de geschiedenis heen liet God al door Zijn kalender ook Zijn Reddingsplan zien.
Zo weten we uit de Bijbel en oude Joodse geschriften dat Nisan 14 de dag is waarop:
– Izaak op het altaar wordt gebonden
– Het bloed aan de deurposten van de Hebreeërs in Egypte werd aangebracht
– Jezus Christus aan het kruis stierf.
God doet heel bijzondere dingen op bijzondere kalenderdagen, juist om ons te laten zien dat Zijn eeuwig Plan al voor de grondlegging van de wereld vaststond en dat dit Plan door de hele Bijbel heen kenbaar wordt gemaakt.
STUUR A.U.B. DOOR NAAR FAMILIE EN VRIENDEN
[1] Pesach valt dit jaar in Israël op de avond van 15 april 2022. Voor de christenen in het westen is dat dan een paar dagen later op 17 april.
[2] Ps 113:118
[3] Ps 34:21
[4] Flavius Josephus, “De Joodse oorlogen” , boek 6, hfdst 9, sectie 3
[5] Lev 10:6
